شنا افزون بر اینکه ورزش آرامش بخشی است، فواید بسياري بر سلامتی نیز دارد. شنا کردن به طور منظم، برای همه افراد بخصوص سالمندان آثار مفیدی مانند احساس جوانی و شادابي به همراه دارد. در ادامه برخي از مهمترين فوايد اين ورزش معرفي ميشود:
1- کار کردن بیشتر بدن با فشار کمتر
مزيت شنا بر ديگر ورزشهاي هوازي، توانایی کار کردن بدن بدون تماس سخت استخوانهاست. هنگامي كه بدن انسان در آب غوطه ور میشود، به طور خودکار سبک تر میگردد. وقتی تا کمر در آب فرو میروید، بدن 50 درصد وزنش را تحمل میکند. در صورتي كه تا سينه در آب فرو رويد، 25 تا 35 درصد وزن تحمل ميشود و زماني كه آب به گردن میرسد، فقط 10 درصد وزن تحمل ميشود و 90 درصد بقیه را استخر نگه میدارد. در اين صورت استخر مکان مطلوبی را برای کار کردن عضلات سفت و مفاصل دردناک بخصوص براي افراد چاق و مبتلايان به آرتروز فراهم میکند.
اگر آب استخر گرم باشد، برای مبتلایان به آرتروز خیلی بهتر است؛ زیرا آب گرم، خشکی مفاصل را برطرف میکند و آنها را شل میکند. در حقیقت، آب درمانی و شنا برای مبتلایان به آرتریت روماتوئید مفیدتر از سایر فعالیتهای ورزشی است.
2- افزایش کشش و قدرت عضلات
شنا در مقایسه با سایر ورزشهای هوازی، قدرت و کشش عضلات را بهتر افزایش میدهد. به عنوان مثال فرد هنگام دویدن، بدن خودش را در هوا حرکت میدهد، ولی در ورزش شنا، فرد خودش را در آب جلو میبرد. چگالی (تراکم) آب 12 برابر هواست. در نتیجه هر حرکت دست و پا در طی شنا، یک ورزش مقاومتی میشود. اين در حالي است که ورزشهای مقاومتی، بهترین راه افزایش کشش و قدرت عضلات هستند.همچنین ورزش شنا برای استحکام استخوانها بخصوص در زنان یائسه مفید است.
3- بهبود انعطاف پذیری بدن
بر خلاف وسایل ورزشی موجود در سالنهاي ورزشی ژیمناستیک که هر بار روی یک قسمت بدن اثر دارند، شنا سبب حرکت تمام قسمتهای بدن میشود و در نتیجه مفاصل و رباطها را نرم و انعطاف پذیر میکند. دستها، باسن، پاها، سر و ستون فقرات با شنا کردن در آب حرکت میکنند و میچرخند. افزون بر این، طی هر حرکت به سمت جلو در شنا، بدن کش میآید که نه تنها سبب افزایش کارآیی بدن در آب میشود، بلکه سبب کشش بدن از سر تا انگشتان پا میگردد.
4- حفظ سلامت قلب
افزون بر کشش عضلات قابل مشاهده مثل عضله ران، شنا کردن برای مهمترین عضله داخلی بدن یعنی قلب نیز مفید است. به دلیل اینکه شنا یک ورزش هوازی است، باعث تقویت قلب میشود. شنا نه تنها به بزرگ شدن قلب منجر میشود، بلکه سبب پمپاژ بهتر خون توسط قلب میگردد كه در نتيجه به جريان بهتر خون در سراسر بدن کمک میکند.
همچنین تحقیقات نشان داده است، ورزشهای هوازی میتوانند با پاسخ التهابی بدن که منجر به بیماری قلبی میشود، مبارزه کنند. انجمن قلب آمریکا میگوید فقط 30 دقیقه ورزش در هر روز مثل شنا کردن، خطر بیماری های قلبی عروقی را 30 تا 40 درصد در زنان کاهش میدهد. افزون بر ورزش منظم هوازی، فشارخون بالا را نيز کم میکند.
5- کنترل وزن بدن
برخی افراد گمان میکنند، چون دمای آب خنک تر از دمای بدن است، کاهش وزن با یک ورزش آبی مثل شنا، مشکل است؛ ولی این عقیده اکنون رد شده است و ثابت شده که ورزش شنا یکی از مهمترین راههای سوزاندن کالری و کاهش وزن اضافی بدن است و برای کنترل وزن در حد مطلوب مناسب میباشد.
البته میزان کالری که شما میسوزانید بستگی به فیزیولوژی بدن شما و شدت ورزشی که انجام میدهید، دارد، ولی به عنوان یک قانون کلی میتوان گفت، طی 10 دقیقه شنا کردن: شنای قورباغه 60 کالری، شنای پشت 80 کالری، شنای آزاد 100 کالری و شنای پروانه ای 150 کالری میسوزاند.
برای افزایش قسمت کالری سوز ورزش شنا، فاصله تمرینات سخت شنا و استراحت کردن را در نظر داشته باشید. یک راه برای این نوع ورزش کردن این است که 46 متر شنا کنید و 10 ثانیه استراحت کنید، سپس 5/91 متر شنا کنید و 10 ثانیه استراحت کنید، سپس 137 متر شنا کنید و 10 ثانیه استراحت کنید و به همین شکل تا سه مرحله ادامه دهید تا به 275 متر شنا برسید، البته با استراحت میان آنها. وقتی به 275 متر رسیدید، این روند را برعکس کنید.
6- بهبود نشانههای بیماری آسم
شنا کردن، ظرفیت ریهها را تقویت میکند که میتواند نشانههای بیماری آسم را بهبود دهد.
بر خلاف ورزش کردن در هوای خشک سالن ورزشی و یا درگیر بودن با آلرژی های فصل در هوای بیرون و یا ورزش کردن در هوای سرد زمستانی، شنا سبب فعالیت بدنی در هوای مرطوب میشود که نشانههای آسم ناشی از ورزش را کم میکند. اگر مبتلا به بیماری آسم باشید، شنا کردن نه تنها از بروز حملات آسم در شما جلوگیری میکند، بلکه تحقیقات نشان داده اند، نشانههای این بیماری را به طور کلی بهبود میبخشد.
یک بررسی نشان داد، وقتی یک گروه از کودکان طی شش هفته یک برنامه ورزشی برای شنا کردن را انجام دادند، سبب بهبود شدت نشانههای آسم، خرو پف کردن، نفس کشیدن از راه دهان و تعداد مراجعات به بیمارستان و اورژانس در آنها شد. البته فواید بیشتر شنا یک سال بعد از انجام منظم آن دیده میشود.
محققان میگویند، افرادی هم که آسم ندارند، میتوانند از فواید شنا بهره ببرند، به این ترتیب که ورزش سبب افزایش حجم ریهها میشود و روشهای صحیح و مناسب نفس کشیدن را به آنها یاد میدهد.
7- بهبود میزان کلسترول خون
همان طور که میدانید، کلسترول یکی از انواع چربی های موجود در خون است که هم توسط بدن ساخته میشود و هم از طریق غذا به بدن ميرسد.
هر چقدر میزان کلسترول خوب (HDL) بیشتر و میزان کلسترول (LDL) در خون کمتر باشد، برای سلامتی بدن بهتر است. شنا که یک ورزش هوازی است، سبب تعادل و تناسب صحیح این چربیها در خون میشود و ميزان كلسترول خوب را افزايش ميدهد. به ازای هر یک درصد افزایش HDL در خون، خطر مرگ ناشی از بیماری های قلبی تا 5/3 درصد کاهش مییابد.
8- کاهش خطر ابتلا به دیابت
ورزشهای هوازی و بخصوص شنا، خطر ابتلا به بیماری دیابت را کم میکند.
در یک مطالعه معلوم شد، مردان با سوزاندن 500 کالری در هفته توسط ورزش هوازی، میزان خطر ابتلا به دیابت را تا 6 درصد در خودشان کم کردند. فقط با انجام 30 دقیقه شنای قورباغه به میزان سه بار در هفته، میتوانید 900 کالری انرژی بسوزانید که خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را بیشتر از 10 درصد کم میکند. تحقيق ديگري در مورد خانمها نيز نشان ميدهد، انجام ورزش شدید شنا یک بار در هفته ، خطر ابتلا به دیابت نوع دو را تا 16 درصد نسبت به زنان غیرفعال کاهش داد.
اگر مبتلا به دیابت نوع یک باشید، ورزش شنا به علت هوازی بودن، حساسیت انسولینی را در شما افزایش و در نتیجه قند خون را کاهش میدهد.
محققان توصیه میکنند، بیماران دیابتی باید هر هفته 150 دقیقه ورزش (حداقل سه روز در هفته) با شدت متوسط مثل شنا انجام دهند تا میزان قند خون را بهتر کنترل کنند.
9- کاهش استرس، ارتقای روحیه و داشتن مغزی بهتر
ورزش شنا به آزاد شدن مواد شیمیایی آرام بخش و نشاط آوری به نام آندورفین در بدن کمک میکند. شنا همان تأثيري كه يوگا در ايجاد آرامش دارد، به همراه خواهد داشت. تأثیر آرامش بخش شنا به دلیل کشش و شل شدن مداوم عضلات همراه با تنفس عمیق است. بنابراین شنا را میتوان یک ورزش مربوط به فکر و ذهن نیز محسوب کرد.
به جز فواید روحی و ماورای طبیعی شنا، تحقیقات نشان داده است، شنا سبب بهتر شدن مغز طي فرایندي به نام تولید سلولهای عصبی هیپوکامپ ميشود كه در اين صورت مغز سلولهای از بین رفته بر اثر استرس را جایگزین میکند.
10- افزایش طول عمر
اگر موارد ذكر شده نتوانستهاند شما را متقاعد کنند که شنا کنید، شاید این مورد بتواند و آن هم این است که: شنا، نمیگذارد به این زودیها بمیرید.
شنا از مرگ زودرس در شما جلوگیری میکند. محققان دانشگاه کارولینای جنوبی، 40 هزار و 547 مرد 20 تا 90 ساله را برای مدت 32 سال مورد بررسی و تحقیق قرار دارند و دریافتند، میزان مرگ در کسانی که شنا کرده بودند، 50 درصد کمتر از کسانی بود که دویده بودند یا پیاده روی کرده بودند و یا هیچ ورزشی را انجام نداده بودند. البته این فواید در زنان نیز همانند مردان صدق میکند.
نظر شما